1. Soorten schepen
De binnenscheepvaart is een zeer diverse sector, bestaande uit verschillende types binnenvaartuigen die sterk van elkaar verschillen. Deze schepen omvatten onder andere droge lading schepen, tankschepen, passagiersvaartuigen, stadsrondvaartboten, duwboten, palletvervoer, containervaart, tankvaart, rivier- en kanaalarbeid, en sleepvaart. Elk van deze schepen heeft zijn eigen werksysteem, dat onderling aanzienlijk kan variëren.
Voor iedereen is er echter een plek in de sector, ongeacht persoonlijkheid, geslacht of afkomst,...
De binnenscheepvaart sector heet iedereen van harte welkom.
2. Beroepen in de sector
Deksman/lichtmatroos
Een deksman is de laagste rang in de binnenscheepvaart en een lichtmatroos is dus een deksman in opleiding. De taken van de deksman komen overeen met de taken van de matroos, alleen moet hij ze uitvoeren onder leiding van een matroos.
Matroos
Een matroos kan alle werkzaamheden op een binnenvaartschip zelfstandig uitvoeren. De werkzaamheden zijn gelijk aan die van een lichtmatroos met het verschil dat je deze nu zelfstandig uitvoert dus onder andere het uitvoeren van kleine reparaties, schuren, verven en schoonmaken van het schip. Je hebt als lichtmatroos 360 vaardagen nodig om aan het examen voor matroos deel te nemen.
Een tweede optie is om in een onderwijsinstelling de matroosopleiding te volgen die 90 vaardagen bevat, dan hoef je erna ook geen examen meer af te leggen. De opleiding bestaat ook in het volwassenonderwijs bij CVO Antwerpen en is ook een VDAB erkende opleiding. Nu kan je ook de opleidingen volgen bij Antwerp Maritime Academy (AMA) .
Klik hier voor meer informatie.
Volmatroos
Als volmatroos breng je al je opgedane kennis en ervaring in praktijk en ben je in staat om zelfstandig inzetbaar te zijn bij alle werkzaamheden op een schip. Daarnaast ben jij de persoon die de schipper assisteert bij alle voorkomende werkzaamheden.
Werktuigkundige
Je bent verantwoordelijk voor het functioneren en controleren van de motoren, daarnaast voer je ook alle technische onderhoudswerken uit die moeten gebeuren op het schip. Je kan de opleiding volgen in het secundair onderwijs bij GO! De Scheepvaartschool!
Stuurman
In de Belgische binnenscheepvaart is een stuurman verantwoordelijk voor de navigatie en besturing van het schip, waarbij hij zorgt voor een veilige koers en nauwkeurige communicatie met sluizen, bruggen en andere schepen. Daarnaast coördineert hij het laden en lossen van vracht, houdt hij toezicht op de veiligheid en voert hij onderhoud uit aan boord.
De stuurman assisteert de kapitein bij operationele beslissingen en neemt indien nodig de leiding over. Verder beheert hij administratieve taken, zoals het bijhouden van logboeken, en stuurt hij de bemanning aan om ervoor te zorgen dat alle werkzaamheden efficiënt en volgens de voorschriften worden uitgevoerd.
Klik hier voor meer informatie.
Kapitein/schipper
Als schipper geef je leiding aan de bemanning en ben je verantwoordelijk voor het hele reilen en zeilen op het schip. Je voert de navigatie, zorgt voor de veiligheid van de opvarenden en je bent verantwoordelijk voor het onderhoud van het schip en voor het laden en lossen van de lading, met andere woorden, ben jij de eindverantwoordelijke van het schip. Ook regel je administratieve zaken zoals vrachtbrieven en documenten voor de douane. De schipper is in het bezit van een groot vaarbewijs en/of rijnpatent.
Als kapitein heb je dezelfde taken als de schipper, maar je bent daarnaast in het bezit van een ondernemersdiploma. Dat betekent dat je zelfstandig ondernemer kan worden of natuurlijk ook gewoon in loondienst bij en rederij kan gaan werken. Je neemt zelfstandig beslissingen over de bedrijfsvoering en je hebt de eindverantwoordelijkheid over personeel en organisatie.
